"We maken samen met onze patiënten ook zó veel mooie dingen mee"

Marjan en Medy zien dagelijks mensen met kanker. Soms moeten ze slecht nieuws vertellen, soms prachtig nieuws over genezing. Maar hoe gaat zo’n traject in het ziekenhuis eigenlijk? En waarin onderscheidt het Beatrixziekenhuis zich in de zorg voor patiënten met kanker?

Direct en duidelijk zijn
Marjan Davidis: ‘Een gesprek waarin ik slecht nieuws moet brengen, doe ik nooit alleen. In dit ziekenhuis doen we dat altijd samen met een verpleegkundige die het hele zorgtraject – hoe lang dat ook duurt – aanspreekpunt voor de patiënt is en aanwezig is bij ieder gesprek. Ik breng slecht nieuws zo duidelijk mogelijk. Belangrijk vind ik in zo’n gesprek: niet om de boodschap heen draaien, zeggen waar het op staat. Duidelijkheid geven, dat heeft iemand dan nodig.
Sommige mensen reageren gelaten: ‘oké, wat is de volgende stap’?,vragen ze dan. Een ander reageert vol ongeloof, kan het niet bevatten, of barst in tranen uit. Daarom verloopt ieder gesprek anders. In elk gesprek maak ik de afweging wat ik verder nog kan vertellen Komt het nog aan, als ik meer vertel? Soms moet het nieuws eerst bezinken en praat je op een later moment verder. Een ander kan juist heel veel behoefte hebben aan meer informatie. Dat is een kwestie van aanvoelen.’

Casemanager: rots in de branding
Word je behandeld voor kanker, dan kom je in aanraking met allerlei medische specialisaties. Afhankelijk van de vorm van kanker kan je te maken krijgen met radiologen, chirurgen, Maag-darm-lever artsen, ga zo maar door. Maar iedere patiënt met kanker heeft in het Beatrixziekenhuis vanaf het eerste gesprek een rots in de branding: de casemanager. Verpleegkundige Medy is zo’n casemanager. Zij is bij ieder gesprek aanwezig en patiënten kunnen haar altijd bellen of mailen voor hulp, met vragen of bij onzekerheden. ‘Direct na een slecht nieuws-gesprek waar de arts en ik samen bij zijn, neem ik de patiënt apart voor een vervolggesprek. Ik geef dan alle ruimte voor vragen, of om uit te huilen, om uit te leggen wat de dokter heeft gezegd, om even in stilte te zitten, of wat er ook maar nodig is.’
Marjan Davidis: ‘Dat geeft mij ook rust. Deze rolverdeling is erg prettig. De diagnose die ik geef, heeft een enorme impact. Dat besef ik altijd. Het is heel fijn dat patiënten na dat eerste nieuws nog tot rust kunnen komen in het gesprek met de verpleegkundige.’

Hecht team
Raakt het Medy en Marjan, als zij slecht nieuws moeten brengen? Medy: ‘Als het ons niet meer zou raken als we iemand slecht nieuws moeten geven, dan klopt er volgens mij iets niet. Dat gevoel hoort erbij, natuurlijk raakt het je.’ Marjan: ‘Als ik weet dat ik iemand slecht nieuws moet geven, dan zet ik dat niet zomaar van me af. Natuurlijk, je leert er mee omgaan, het is onderdeel van je werk, maar het raakt me uiteraard. Dit is gelukkig een heel hecht team, we kunnen ook met elkaar goed praten. Het geeft me een goed gevoel dat ik bij een moeilijk gesprek mijn collega pal naast me heb.’

‘Ziek zijn kan mooie dingen geven’
Marjan: ‘Natuurlijk zijn er sombere kanten aan dit werk, maar we maken samen met onze patiënten ook veel moois mee. Wij staan dichtbij een patiënt. Je leert elkaar kennen, bouwt een band op. Is een patiënt genezen, dan mag ik prachtig nieuws vertellen. Maar zelfs als we iemand niet beter kunnen maken, dan kunnen we hele mooie dingen betekenen. Als we de zorg bijvoorbeeld zo kunnen organiseren dat iemand een mooie kwaliteit van leven heeft, dan hebben we ons werk goed gedaan.’
Medy: ‘Bij slecht nieuws besef je dat je iemands leven op z’n kop zet ja, maar toch zie ik in de tijd daarna weer vaak balans ontstaan, mensen vinden hun weg. Dat is heel mooi om te zien. En ziek zijn kan óók mooie dingen geven. Ik zie soms dat mensen dan juist intenser of bewuster gaan leven, dat ze dingen leren over zichzelf, familie meer gaan zien of veel meer kunnen genieten van alledaagse dingen; zo kan een ziekte dus ook hele mooie dingen brengen. En geloof het of niet, maar we lachen met patiënten ook heel wat af, ook dat hoort erbij.’

Februari 2020